Υπάρχει κάτι χαλασμένο στον τρόπο που συνδιαλεγόμαστε, σκεφτόμαστε, αφηνόμαστε στις προσωπικές μας στιγμές, κρυβόμαστε πίσω από τις συνήθειες μας, ψάχνουμε στους άλλους το ιδανικό θύμα για να αρπαχτούμε, να κατηγορήσουμε, να αισθανθούμε ανώτεροι. Υπάρχει κάτι χαλασμένο στο μίγμα χριστιανικής ηθικής, πατερναλιστικής αγωγής, μικροαστισμού που αφορά τους περισσότερους από μας. Να χεις την καβάτζα αλλά να κοιτάς και παραπέρα, να είσαι υπάκουος το πρωί και να ξεφεύγεις το βράδυ, ο πολιτισμός της καθημερινότητας μας όσο προηγμένος και αν είναι σε πληροφορίες και αντικείμενα μας κάνει συχνά να πιάνουμε τη γωνία του ρινγκ.
Η "Λευκή κορδέλα" του Michael Haneke αφενός σου προκαλεί επαναλαμβανόμενο θαυμασμό για ένα δημιουργό του οποίου η διάνοια αυτό το μίγμα εγκεφαλικότητας και στοχασμού συνεχίζει να φτιάχνει ταινίες δυναμίτες με απλά υλικά, στη συγκεκριμένη περίπτωση ένα απλό αυστριακό χωριουδάκι στις αρχές του 20αιώνα λίγο πριν τον α' παγκόσμιο. Σταδιακά το χωριό αυτό αποδεικνύεται ένα καζάνι όπου ο καθένας βράζει στο ζουμί που οι άλλοι έχουν δημιουργήσει γιαυτόν. Τα παιδάκια αντανακλούν τους γονείς τους, ο παπάς ένα θεό τιμωρό, ο βαρώνος τη δήθεν κοσμική ευταξία, ο γιατρός τη μεγαλύτερη δυνατή υποκρισία. Η ταινία κρατάει πολύ, στο πρώτο μέρος προχωράει αργά, αλλά στο δεύτερο αναπτύσονται οι προβληματικές του πρώτου μέρος με δραματικούς αλλά τους πάντα ξεσκονισμένους και υπόγειους γερμανικούς τρόπους χωρίς κάποια ιδιαίτερη μεσογειακού ή αμερικάνικου στυλ κορύφωση.
Αλλά έτσι η ταινία είναι ύπουλη και τόσο κοντά στην αλήθεια μας ακόμη και τη σημερινή, χωρίς κανένα μελό, όσο απλά κυλάει ένας καφές μεταξύ δυό φίλων, μεταξύ δυο νοικοκυρών που σχολιάζουν την πολυκατοικία τους, ή μιας συνάντησης δυο καθωσπρέπει ανθρώπων σε μια οποιαδήποτε πόλη. Όσο απλές είναι οι καθημερινές μας κινήσεις όσο βία έχουμε συνηθίσει να κρύβουν ασυνείδητες πράξεις μας. Όσο διεστραμμένη σε πολλά σημεία είναι και η καθημερινή μας ζωή. Ένα πραγματικό αριστούργημα που θέλει χρόνο να τακτοποιηθεί μέσα σου γιατί σε αφορά περισσότερο απόσο νομίζεις αρχικά.
Τελικά οι γερμανόφωνοι λαοί αυτή τη στιγμή είναι πολύ μπροστά, με τις ενοχές τους, το συλλογικό τους μίασμα, αλλά και την ικανή ενδοσκόπηση και επιθυμία για θεραπεία έχουν δώσει σκηνοθέτες όπως ο Χάνεκε, συγγραφείς όπως η Γιέλινεκ και ο W.Sebald που περιγράφουν το σκηνικό αυτής της ευρώπης που πορεύεται μέσα στην εύπορη σιωπηλή της απόγνωση και αφορά τον καθένα μας λίγο ή πολύ.
Η "Λευκή κορδέλα" με την ασπρόμαυρη ψύχρα της μου φάνηκε αριστούργημα και ο Haneke κορυφαίο μυαλό. Καλός ο Κυνόδοντας, καλός ο Αλμοδοβάρ αλλά στα βάθη που παίζει ο Αυστριακός αυτοί μάλλον έχουνε πνιγεί!
Η "Λευκή κορδέλα" του Michael Haneke αφενός σου προκαλεί επαναλαμβανόμενο θαυμασμό για ένα δημιουργό του οποίου η διάνοια αυτό το μίγμα εγκεφαλικότητας και στοχασμού συνεχίζει να φτιάχνει ταινίες δυναμίτες με απλά υλικά, στη συγκεκριμένη περίπτωση ένα απλό αυστριακό χωριουδάκι στις αρχές του 20αιώνα λίγο πριν τον α' παγκόσμιο. Σταδιακά το χωριό αυτό αποδεικνύεται ένα καζάνι όπου ο καθένας βράζει στο ζουμί που οι άλλοι έχουν δημιουργήσει γιαυτόν. Τα παιδάκια αντανακλούν τους γονείς τους, ο παπάς ένα θεό τιμωρό, ο βαρώνος τη δήθεν κοσμική ευταξία, ο γιατρός τη μεγαλύτερη δυνατή υποκρισία. Η ταινία κρατάει πολύ, στο πρώτο μέρος προχωράει αργά, αλλά στο δεύτερο αναπτύσονται οι προβληματικές του πρώτου μέρος με δραματικούς αλλά τους πάντα ξεσκονισμένους και υπόγειους γερμανικούς τρόπους χωρίς κάποια ιδιαίτερη μεσογειακού ή αμερικάνικου στυλ κορύφωση.
Αλλά έτσι η ταινία είναι ύπουλη και τόσο κοντά στην αλήθεια μας ακόμη και τη σημερινή, χωρίς κανένα μελό, όσο απλά κυλάει ένας καφές μεταξύ δυό φίλων, μεταξύ δυο νοικοκυρών που σχολιάζουν την πολυκατοικία τους, ή μιας συνάντησης δυο καθωσπρέπει ανθρώπων σε μια οποιαδήποτε πόλη. Όσο απλές είναι οι καθημερινές μας κινήσεις όσο βία έχουμε συνηθίσει να κρύβουν ασυνείδητες πράξεις μας. Όσο διεστραμμένη σε πολλά σημεία είναι και η καθημερινή μας ζωή. Ένα πραγματικό αριστούργημα που θέλει χρόνο να τακτοποιηθεί μέσα σου γιατί σε αφορά περισσότερο απόσο νομίζεις αρχικά.
Τελικά οι γερμανόφωνοι λαοί αυτή τη στιγμή είναι πολύ μπροστά, με τις ενοχές τους, το συλλογικό τους μίασμα, αλλά και την ικανή ενδοσκόπηση και επιθυμία για θεραπεία έχουν δώσει σκηνοθέτες όπως ο Χάνεκε, συγγραφείς όπως η Γιέλινεκ και ο W.Sebald που περιγράφουν το σκηνικό αυτής της ευρώπης που πορεύεται μέσα στην εύπορη σιωπηλή της απόγνωση και αφορά τον καθένα μας λίγο ή πολύ.
Η "Λευκή κορδέλα" με την ασπρόμαυρη ψύχρα της μου φάνηκε αριστούργημα και ο Haneke κορυφαίο μυαλό. Καλός ο Κυνόδοντας, καλός ο Αλμοδοβάρ αλλά στα βάθη που παίζει ο Αυστριακός αυτοί μάλλον έχουνε πνιγεί!
