Ο κ. Μιχάλης Γκατζιούρας είναι ένας 26χρονος τρομπετίστας που ζει στα «Ηπειρώτικα» της Κοζάνης. Λίγες μέρες μετά την εγκατάσταση στο νέο του σπίτι στην παλιά αυτή συνοικία της Κοζάνης, που είναι χτισμένη σε λόφο και καλύπτει όλο το βόρειο τμήμα της πόλης, διαπίστωσε ότι η σύνδεση της νεόδμητης πολυκατοικίας με το δίκτυο της τηλεθέρμανσης είχε γίνει σε χρόνο ρεκόρ, αλλά τηλεφώνησε να διαμαρτυρηθεί στον δήμο επειδή ο κάδος ανακύκλωσης δεν είχε ακόμη τοποθετηθεί στην είσοδό της.
Κάθε πολυκατοικία στην Κοζάνη τα τελευταία δέκα χρόνια, στον κοινόχρηστο χώρο της εισόδου (όπως και κάθε όροφος δημόσιας υπηρεσίας) διαθέτει το δικό της μεταλλικό πλαίσιο για τη συγκέντρωση του χαρτιού, και ο νεαρός μουσικός θεωρεί ότι του… λείπει.
«Η ανακύκλωση χαρτιού στην Κοζάνη είναι τρόπος ζωής και εφόσον κάποιος μαθαίνει από μικρός τη σημασία της νιώθει ότι δεν συμβάλλει στην προστασία του περιβάλλοντος όταν δεν συμμετέχει», λέει ο προϊστάμενος του Τμήματος Ανακύκλωσης του Δήμου Κοζάνης κ. Δημήτρης Κακουλίδης.
Ο Δήμος Κοζάνης έχει επενδύσει από το 1992 στην ευαισθητοποίηση των πολιτών για το περιβάλλον, οργανώνοντας το μεγάλο οικολογικό κίνημα που έκανε την εμφάνισή του στην πόλη ως αντίβαρο στην περιβαλλοντική υποβάθμιση που υφίσταται η ευρύτερη περιοχή από τα εργοστάσια της ΔΕΗ, αλλά και λόγω του φιλοπεριβαλλοντικού πνεύματος που καλλιέργησαν οι χιλιάδες σπουδαστές του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας.
Η ανακύκλωση, η τηλεθέρμανση και η Ζώνη Ενεργού Πολεοδομίας με το λεγόμενο «Εξυπνο Χωριό» στο δυτικό άκρο της πόλης θεωρούνται τρεις από τις σημαντικότερες καινοτομίες των τελευταίων χρόνων στην πόλη της Κοζάνης. Ο δήμαρχός της κ. Πάρις Κουκουλόπουλος την κατατάσσει στον κατάλογο των 15 μεγάλων αστικών κέντρων της χώρας που έχουν να επιδείξουν σημαντικές πρωτοβουλίες και πρωτοποριακές δράσεις.
Στα 16 χρόνια πάντως που λειτουργεί το πρόγραμμα ανακύκλωσης, η Κοζάνη έχει συγκεντρώσει περισσότερους από 14.000 τόνους χρησιμοποιημένου χαρτιού, μειώνοντας κατά 57.000 τόνους την κατανάλωση λιγνίτη που καίνε τα εργοστάσια της περιοχής, δηλαδή σώζοντας ένα ολόκληρο δάσος με περίπου 200.000 δένδρα!
Οι επιδόσεις της στη συγκέντρωση χαρτιού (αλλά και αλουμινίου και γυαλιού) έχουν χαρίσει στην Κοζάνη τον τίτλο της πρωταθλήτριας στην ανακύκλωση. Οι εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θεωρούν ότι αναλογικά με τον πληθυσμό έχει ξεπεράσει σε επιδόσεις και το Λεκανοπέδιο Αττικής. Και το σημαντικότερο όλων: η Κοζάνη υπήρξε, επιπλέον, προπομπός της δημιουργίας της επιτυχημένης διαδημοτικής εταιρείας Διαχείρισης Απορριμμάτων Δυτικής Μακεδονίας (ΔΙΑΔΥΜΑ), στην οποία συμμετέχουν όλοι οι δήμοι της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας.
Η ΔΙΑΔΥΜΑ εφάρμοσε πριν από τρία χρόνια το πρώτο στην Ελλάδα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων, κλείνοντας δεκάδες παράνομες χωματερές που υπήρχαν διάσπαρτες στους νομούς Κοζάνης, Γρεβενών, Καστοριάς και Φλώρινας, ενώ αποκατέστησε ταχύτατα 40 χωματερές υψηλής επικινδυνότητας. Σήμερα, ο περιφερειακός αυτός ΧΥΤΑ κατατάσσεται στη δεύτερη θέση σε δυναμικότητα στην Ελλάδα μετά το ΧΥΤΑ της Φυλής, στοχεύοντας στη μείωση των απορριμμάτων προς ταφή και συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στην ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον, αλλά και στην οικονομική αξιοποίηση των αποβλήτων.
(Καθημερινή Σάββατο 3/5)
«Δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε την... πυρίτιδα», μας εξηγεί ο Μάνθος Σανταμούρης και προσθέτει: «Αν εφαρμόζαμε τη νομοθεσία της Δανίας στις ελληνικές κατοικίες θα είχαμε εξοικονόμηση ενέργειας κατά 45%». Μας παρουσιάζει πρόσφατα στοιχεία της EUROSTAT, σύμφωνα με τα οποία η ετήσια κατανάλωση ενέργειας ανά νοικοκυριό στην Ελλάδα είναι περίπου 61 GJ (Γιγατζάουλ), σχεδόν 30% μεγαλύτερη από τη μεσογειακή Ισπανία και περίπου διπλάσια αυτής της Πορτογαλίας. Εχει ενδιαφέρον ότι η Ελλάδα ξεπερνά τις αντίστοιχες καταναλώσεις που καταγράφονται σε βορειότερες χώρες, όπως το Βέλγιο και η Τσεχία, και είναι σχεδόν ίση με αυτή της Ολλανδίας. Μάλιστα το 59% του συνολικού ενεργειακού φορτίου δαπανάται για τη θέρμανση των χώρων.
Στην πραγματικότητα, όπως εξηγεί, τα πράγματα είναι ακόμα πιο επιβαρυντικά, αφού η μέση κατοικία στην Ελλάδα έχει εμβαδόν 80 τετραγωνικά και κατοικείται από 2,8 άτομα, ενώ η αντίστοιχη στην Ολλανδία φθάνει τα 100 τετραγωνικά και τα 2,4 άτομα. Αν γίνουν αυτές οι αναγωγές, η χώρα μας ξεπερνά επίσης τη Γερμανία και τη Βρετανία.
Η ίδια σπατάλη διαπιστώνεται και στα κτίρια που δεν χρησιμοποιούνται ως κατοικίες (γραφεία, εμπορικά κέντρα, σχολεία, ξενοδοχεία κ.λπ). Αποτελούν το 5% του κτιριακού πλούτου αλλά, λόγω της μεγάλης επιφάνειάς τους, αντιπροσωπεύουν το 26% των δομημένων τετραγωνικών. Η μελέτη του Πανεπιστημίου Αθηνών έδειξε ότι σε ένα τυπικό κλιματιζόμενο κτίριο γραφείων καταναλώνονται 138 κιλοβατώρες ανά τετραγωνικό το χρόνο. Η μερίδα του λέοντος διατίθεται για τις ανάγκες θέρμανσης και υπολογίζεται ότι απαιτούνται 85 κιλοβατώρες, έναντι 57 που διατίθενται για τον ίδιο λόγο σε μη κλιματιζόμενα κτίρια. Σε κάθε περίπτωση τα επίπεδα κατανάλωσης είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι στον αντίποδα βρίσκονται τα σχολεία, όπου η κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση είναι από τις χαμηλότερες.
(Ελευθεροτυπία 3/5)
