Tuesday, April 3, 2007

Της χαράς και αντί χαράς


Στα 33 μου με βρίσκω για δεύτερη συνεχή χρονιά να νοιώθω την ανάγκη να πάω στην εκκλησία. Σε εκκλησίες της Πλάκας. Λίγο η ησυχία, λίγο ο ψάλτης αν έχει καλή φωνή , λίγο η ανθώπινη γειτονιά με το γλυκό φολκλόρ που είναι η Πλάκα , και κυρίως αυτές οι βυζαντινές εκκλησίες όπου σε κάθε πέτρα και σε κάθε εικόνα έχουν γραφτεί ανθρώπινες και εθνικές ιστορίες με κάνουν να θέλω κάποια βράδυα της μεγάλης εβδομάδας να βρίσκομαι εκεί. Στην αρχή το μυαλό μου αντιδρά με αδυναμία συγκέντρωσης , τι θα φάω , τι να κάνω , ποιος μου πε τι , η κακούργα η ζωή και τα τοιαύτα. Μετά από λίγο , κάτι η μυρωδιά ,κάτι ο χαμηλός φωτισμός , κάτι μια ωραία αρχαία φρασούλα , και το μυαλό αρχίζει και ημερεύει . Μπαίνει σε ένα ιδιότυπο trance χωρίς ναρκωτικά , χωρίς ποτά , μπαίνει σε μια ζώνη όπου ο χρόνος δεν υφίσταται , σχεδόν ούτε το ίδιο το παρόν , οι πράξεις γίνονται χειρονομίες αιώνων εννοιολογικές , και παύω επιτέλους να είμαι ο εγώ είμαι και γίνομαι ο εγώ ανήκω σε κάτι μεγαλύτερο από μένα , κάτι που πρέπει να κάνω μεγάλο κόπο για να το ορίσω αυτή τη στιγμή. Εντούτοις είναι γλυκιά η συνειδητοποίηση ότι είμαι μια μικρούλα πορδίτσα σ' αυτό το σύμπαν , και ότι για αυτή την ώρα το ποιος είμαι και τι κάνω δεν έχει καμμία μα καμμία σημασία. Είμαι απλά πολύ μικρός για να μην αφεθώ σ αυτήν την απροσδιόριστη ουσία που λέγεται Θεός ή Πνευματικότητα για άλλους. Και καταλαβαίνω κάθε χρόνο και περισσότερο την ανάγκη των μεγαλύτερων ανθρώπων για επανάληψη του τελετουργικού , για κατάργηση του είναι τους , για εναπόθεση σε μια μεγάλη νοητή αγκαλιά.
Η επίγνωση ότι είμαι πολύ μικρός , αρχίζει και μου δίνει παρηγοριά. Μέσα σε χαρές , λύπες, απώλειες, ελλείψεις , ανεκπλήρωτες επιθυμίες , φαντασιακά και αληθινά άγχη , και σε ένα κόσμο που τελικά χέστηκε για το άμα κάνεις ή όχι αυτά που είναι να κάνεις , η γνώση ότι αυτό που είμαι υπάρχει από μόνο του , χωρίς να κρίνεται από τα έργα και ημέρες μου , και αυτό που είμαι είναι ένα δημιούργημα του κόσμου αυτού a priori , ένα μπιμπελό δηλαδή και γω , σε μια τεράστια προθήκη που είναι ο κόσμος , με κάνει και νοιώθω ανακούφιση. Και γλύκα.
Η μεγάλη μου απορία με το Χριστιανισμό έχει να κάνει με την τέχνη και εξηγούμαι ....πως είναι δυνατόν με τους αρχαίους Έλληνες να αδράξαμε την τέλεια αποτύπωση του ανθρώπινου κάλλους , ένα στήθος Αφροδίτης , ένας κώλος Δία , και μια φάτσα Ερμή θα σας πείσει όλους φαντάζομαι ,για να οδηγηθούμε σε έναν μεσαίωνα και σε μια τέχνη όπου υπερισχύει το συμβολικό , το ντυμένο , το κρυφό , το πλαγίως ειδωμένο.
Οι Έλληνες κατακτήσαν το δικαίωμα στη γύμνια , στη λατρεία του σώματος , καταλάβαν τι σημαίνει στιλπνότητα, βελούδινο δέρμα , να παθαίνεις σιελόρροια από ένα σώμα , τι σημαίνει καλοχτισμένος μυς , λαιμός , στέρνο , στήθος . Τα καταλάβανε όλα , πιάσαν το απόλυτο . Όποιο διαφωνεί να δει τον χάλκινο Δία στο αρχαιολογικό μουσείο, την Νίκη της Σαμοθράκης ή κάτι παρόμοιο. Αυτά, 400 χρόνια πριν τον Jesus. Μια γιορτή , ο άνθρωπος αλλαλάζει τη χαρά του παντού , είμαι άνθρωπος και γουστάρω , κοιτάξτε με , δείτε το σώμα μου , χαρείτε με ......
Και μετά ? Ήρθαν αιώνες ησυχίας, ο άνθρωπος ντράπηκε , κομπλαρίστηκε, ανάθεμα , σιχάθηκε το σώμα του το ίδιο , και χτύπησε το φάρμακο της αιώνιας ζωής ,την ντόπα , να χει να ελπίζει κάπου , τον βιάσανε με άλλα λόγια τον άνθρωπο ... Εδώ είναι η ένσταση μου με τις θρησκείες και το Χριστιανισμό ειδικότερα . Είναι τεράστιο θέμα . Αλλά επιμένω ότι η θέαση ενός αρχαίου αγάλματος αρκεί για να καταλάβει κανείς πόσο μεταλλάχτηκε και βιάστηκε η έννοια του ανθρώπου και της ανθρωπινότητας. Καλά που ήρθε η αναγέννηση και αρχίσαμε να ξυπνάμε ως είδος πάλι. Τελικά πως μας θέλησε ο Χριστός , πως μας θέλησαν οι παπάδες και οι δέσποτες , τι άνθρωπο ονειρεύτηκαν οι αγιογράφοι στον καμβά και τι αγίους ? Και πως έγινε και εξοστρακίστηκε το αρχαίο ελληνικό πνεύμα στο βυζάντιο ? Γιατί ο άνθρωπος δεν αντέχει την μέγιστη δυνατή ελευθερία ? Γιατί αποφάσισε να υπακούσει σε τετελεσμένα προγράμματα και κυκλώματα και σωτηριολογικά πρότζεκτς ,από το να χαρεί πολύ απλά αυτό που είναι , ψυχούλα και κορμάκι ? ....
Νοσταλγία όμως που σε πιάνει για τον παλιό καλό μας εαυτό , το γυμνό Ερμή με το ασύλληπτο κορμί , και την Αφροδίτη με τις λιγωτικές καμπύλες ....δεν αντέξαμε ως είδος τόση χαρά , έτσι φαίνεται .
Καλό Πάσχα αδελφοί . Να ευτυχήσουμε ως άνθρωποι.

6 comments:

just me said...

Από τις πιο περιεκτικές καταθέσεις ψυχής καισχετικού προβληματισμού που έχω συναντήσει τελευταία.

...δεν αντέξαμε ως είδος τόση χαρά, πόσο σωστό...

Για το πρώτο μέρος καταλαβαίνω απόλυτα τι θέλεις να πεις, αν και η σχέση μου με τη θρησκεία είναι απόλυτη και ξεκαθαρισμένη: είμαι, ανέκαθεν, άθεη. Αλλά η υπαρξιακή αγωνία μοιάζει να βρίσκει παρήγορο, πλην εφήμερο αποκούμπι, έστω στο πολιτισμικό σημαίνον αυτών των τελετουργικών.

Καλό Πάσχα,όπως επιθυμείς να το περάσεις. Να είσαι καλά, να ευτυχήσεις ως άνθρωπος!

kerasia said...

Καλή Ανάσταση Κέλσιε!
Καλά να περάσεις στα σοκάκια της Πλάκας, άναψε κεράκια, κι ελπίδες και όνειρα και συνέχισε να κοιτάζεις με αυτόν τον πολύ ωραίο τρόπο γύρω σου!

s_k said...

να ξερουμε πως ειμαστε ασημαντοι αλλα να νιωθουμε σημαντικοι!

celsius33 said...

just me , συμφωνώ μ αυτά που λες ,ο προσδιορισμ, ό αυτοπροσδιοριμός άθεος με τρομάζει κάπως αλλά φυσικά σέβομαι και μου φαίνεται ότι κρύβεται και θάρρος ανθρώπου πίσω από μια τέτοια δήλωση. Καλό Πάσχα !!
kerasia, καλό Πάσχα και σε σένα , άφησα την Πλάκα και είμαι στην Τοσκάνη , ότι εκκλησία πήγα μέχρι την Τρίτη. Πολύ άχρωμο το καθολικό Πάσχα.
fuzzy , πολύ ωραίο σχόλιο , i ll keep that in mind . Ότι επιθυμείς φίλε μου .

Queerdom said...

Δεν ξέρω αν έφταιγε η χαρά, δεν νομίζω..Θα σταθώ πιο κυνική και θα σου πω ότι έφταιγε η ανάγκη να ελεγχθούμε ως μάζα, να ομογενοποιηθούμε, να ντραπούμε, να κλειστούμε και να μην μιλάμε πια. Κι εγώ έπιασα το θέμα του Χριστιανισμού, όχι ως πνευματική αναζήτηση όμως..Ρίξε μια ματιά αν θες.

Desposini Savio said...

Celsius με καυτό θέμα καταπιάνεσαι..
με μπέρδεψες λίγο στην αρχή, στη συνέχεια μου έκανες ένα ωραίο γύρισμα, στο τέλος πάλι μπερδεύτηκα.
αχ... δεν γουστάρω τους εκκλησιασμούς αγαπητέ μου. ίσως επειδή μεγάλωσα σε ένα σπίτι που ποτέ δεν έπαιζε κατανγκαστικός εκκλησιασμός ή νηστείες, ίσως επειδή είμαι από τη φύση μου και'γω μια μικρή άπιστη Θωμαίδα.
Η θρησκεία κατα βάση φυλακίζει το μυαλό, περιορίζει το σώμα, πολύ λεπτές οι ισορροποίες για να μπορείς να κατακτήσεις παραπέρα αγρούς πνεύματος.
Δύσκολα πράγματα αυτά.
Προτίμησα τους αγρούς εγώ.

Σε φιλώ, καλημέρα!